Groningen

Hornhuizen

• Kleigrond met dunne regenwaterlenzen
• Systeemgerichte drainage in de vorm van twee tot drie typen 
• Uitspoelen nutriënten terugdringen 
• Opbouwen zoetwaterbuffer in regenwaterlenzen 
• Behoud traditionele werking drainage

Hornhuizen 

Hornhuizen ligt direct achter de zeedijk, de enige barriere die het zoute zeewater van het perceel weghoudt. De bedreiging van het zoute water ligt letterlijk naast de deur.  Via ondergrondse kwel kan het zoute water  in het perceel komen. Agrariër Oosterhuis heeft in het verleden gemerkt dat de aanleg van drainage de perceelcondities verbeter wat leidt to betere zoetwaterbeschikbaarheid. Door middel van de toepassing van systeemgerichte drainage kan de zoetwaterbel boven het brakke grondwater worden vergroot. Naast zoetwaterbeschikbaarheid wordt ook de afstroom van nutriënten vermindert waardoor het oppervlaktewater minder wordt belast. De langere reistijd van water- en stoffenstromen laat namelijk nutriënten als nitraat afbreken. Hier wordt dus een dubbel effect gegenereerd.

Neerslaglenzen, verzilting en drainage

Op een groot deel van de kleigronden langs de Waddenzee is landbouw mogelijk dankzij de dunne zoete regenwaterlenzen die ‘drijven’ op het zoute grondwater. De dikte van de regenwaterlenzen varieert door het jaar, in de winter groeien de lenzen door het neerslagoverschot, en in de zomer krimpen de lenzen door verdamping. Onder droge omstandigheden kan het voorkomen dat de lenzen verdwijnen en dat het zoute grondwater de wortelzone bereikt. In dat geval kan gewasschade optreden door verzilting.

De regenwaterlenzen zijn kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering, bodemdaling en zeespiegelstijging. Hierdoor neemt in de toekomst het risico op verzilting van perceel toe. Verzilting kan worden bestreden door het optimaliseren van de zoetwaterlens, bijvoorbeeld door het aanpassen van de drainage.

Systeemgerichte drainage

Een innovatieve methode om verzilting te bestrijden is het optimaliseren van de drainage. Naast de hydrologische basiscondities bepaald de afstand en diepte van veldrainage de aanwezigheid en grootte van de zoete regenwaterlens. Door de afstand en diepte anders te kiezen dan op basis van de huidige praktijk het geval is kan de zoete neerslaglens worden vergroot. Het optimum is een maximale zoete neerslaglens waarbij het oorspronkelijk doel van drainage, ontwatering en voorkomen van natschade, gegarandeerd blijft. 

De drainage in het perceel is verlaagd van 1.20 meter beneden maaiveld naar 1.60 meter beneden maaiveld. Diepe drainage wordt gecombineerd met regelbare drainage, zo kan het grondwaterpeil in het perceel actief worden verhoogd en verlaagd. De agrariër kan vanachter zijn computer het peil aanpassen. 

< Terug naar overzicht Groningen

Bekijk ook Groningen: Borgsweer >