Zoetwaterbeschikbaarheid voor de verziltende Waddenregio

Verzilting brengt risico's en vraagt innovaties

Op 12 maart 2019 vindt in Stadsschouwburg de Harmonie het Spaarwater Eindsymposium plaats. De afgelopen 5 jaar heeft Acacia Institute samen met haar partners, onderzoek gedaan naar verzilting en de beschikbaarheid van zoetwater in de drie provincies van de Waddenregio. De studie heeft opzienbarende uitkomsten opgeleverd. Dit willen we tijdens het Spaarwater Eindsymposium graag met u delen.

 

In 2018 is Spaarwater 2 met succes afgerond, en zijn de eerste stappen gezet om de maatregelen van een kleinschalige onderzoekspilot op te schalen naar een realistische bedrijfsgrootte. De resultaten bieden uitzicht op een kansrijke implementatie. Anti-verziltingsdrainage heeft zijn werking binnen de pilots bewezen en kan in meerdere uitvoeringen worden ingezet als effectieve ‘anti-verziltingsdrainage’. Ondergrondse opslag is veelbelovend in het overgrote deel van de Waddenregio. In nagenoeg de gehele Waddenregio waar sprake is van een verziltingsrisico is biedt deze vorm de mogelijkheid van volledige zelfvoorziening van zoet water. Infiltratie en onttrekking leidt bij een meervoudig systeem tot afbraak en vastlegging van op het perceel gebruikte gewasbeschermingsmiddelen en reductie van ziektekiemen door een bodempassage. Met efficiënte irrigatie (boven- en ondergrondse druppelirrigatie en subirrigatie) is een watereffectiviteit tussen de 78% en 46% behaald. Maatregelen zijn hydrologisch en economisch doorgerekend voor representatieve poldereenheden, waarbij een methode is ontwikkeld om de waarde van inlaatwater te bepalen. Doordat de maatregelen economisch zijn doorgerekend is doorslaggevend inzicht gekregen in de huidige business case en maatschappelijk economische haalbaarheid voor boer en waterbeheerder. Tijdens de zomer van 2018 is dit positieve effect ook bevestigd, de meeropbrengst in de pootaardappelteelt op het perceel in Borgsweer was maar liefst €4.500,- per hectare. De resultaten bevestigen niet alleen de noodzaak van voldoende irrigatiewater, maar komen ook overeen met het agro-economisch model dat Acacia Water en Wageningen Economic Research in Spaarwater hebben ontwikkeld om de baten van wateropslag te bepalen.

 

Voor alle maatregelen geldt dat schaalvoordelen, lange termijn perspectief en doorontwikkeling een rol spelen in de economische haalbaarheid. Een stap die gerealiseerd kan worden door vanaf 2019 door te ontwikkelen richting pilots dan wel demonstraties op realistische bedrijfsgrootte en gebiedsniveau.

 

Betrokkenen bij het onderzoek.

Financierende partijen: Waddenfonds, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Wetterskip Fryslân, Waterschap Noorderzijlvest, Waterschap Hunze en Aa’s, Provincie Noord-Holland, Provincie Fryslân, Provincie Groningen, STOWA, LTO Noord fondsen, Achmea Agro, Rabobank. 

Uitvoerende partijen: Penvoerder Acacia Institute i.s.m Acacia Water, Delphy, Wageningen Universiteit (Wageningen Economic Research), Vrije Universiteit Amsterdam, Technische Universiteit Delft, SEO Economisch Onderzoek, Broere Beregening, Combi Drain, YARA, Netafim, Han de Kreuk, CaTeC, METER Group, Vermaire Breezand. 

Betrokken landbouwers: Langeveld VOF – Locatie Breezand, Teeuwen en Zonen B.V. – Locatie Breezand, Maatschap Noordam ten Have – Locatie Borgsweer, Maatschap J.W. Oosterhuis – locatie Hornhuizen, Maatschap A. Hofstra – Locatie Herbaijum. 

Overige betrokken partijen: LTO Noord, KAVB, NVWA en pootgoedacademie. 

Spaarwater - uitnodiging - Eindsymposium Spaarwater - uitnodiging - Eindsymposium